یکی از مهم‌ترین سیستم‌ها در خودروهای بنزینی با موتورهای احتراق داخلی، سیستم خنک‌کننده است. فعالیت موتورهای احتراق داخلی که همواره با جرقه‌زنی و اشتعال همراه است، حرارت و دمای بالایی ایجاد می‌کند. این حرارت در صورت بقا و عدم کاهش، در عملکرد موتور و فعالیت دیگر سیستم‌های خودرو ایجاد اخلال کرده و راندمان خودرو را پایین می‌آورد. حتی در صورت بالا رفتن بیش از حد دما در سیستم فنی خودرو، آسیب‌های متعددی به قطعات مختلف وارد آمده و خودرو از کار می‌افتد. بنابراین نیاز به خنک‌سازی این اجزا، که دمای آن‌ها به صورت مداوم و تصاعدی بالا می‌رود، بسیار ضروری و حیاتی است. سیستم خنک‌کننده خودرو این وظیفه را برعهده دارد و طی فرآیندی مشخص در مسیری کاملا حساب شده روند خنک‌کاری موتور و دیگر اجزای خودرو را تنظیم می‌کند. سیستم‌های خنک‌کننده به دو دسته کلی آب خنک و هوا خنک تقسیم می‌شوند که امروزه در خودروها تنها از سیستم آب خنک استفاده می‌شود. مهمترین اجزای این نوع سیستم خنک‌کننده در خودرو شامل رادیاتور، شلنگ‌های آب، واتر پمپ (پمپ آب)، ترموستات، پروانه خنک‌کننده یا فن، سنسور دمای آب و مجاری آب اطراف بلوک موتور می‌شوند. اکنون می‌خواهیم از پروانه یا فن خودرو در این سیستم بیشتر گفته و وظایف آن را دقیق‌تر بررسی کنیم.

پروانه یا فن خودرو چیست؟

سیستم فن در جریان خنک‌سازی موتور وظیفه تامین هوای مورد نیاز برای این فرآیند را برعهده دارد. فن خودرو را معمولا به صورت پروانه‌ی هواکش در جلوی موتور می‌بینیم. به همین دلیل به فن خودرو پروانه موتور یا پروانه رادیاتور نیز گفته می‌شود. این پروانه که نقش دمنده سیستم خنک‌کاری را بر عهده دارد به دو صورت کلی در خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

• فن مکانیکی

• فن برقی

البته استفاده از فن‌های مکانیکی امروزه منسوخ شده و تنها شاهد فن‌های برقی هستیم. فن‌های برقی با اجزای خود در بخش الکتریکی سیستم خنک‌کاری قرار می‌گیرند و فن‌های مکانیکی در قسمت اجزای مکانیکی این سیستم بودند.